Święto Konstytucji 3 Maja w Wielkopolsce

W Poznaniu dużym zainteresowaniem cieszyło się 3-majowe wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych. Spotkanie "Witaj majowa jutrzenko" zorganizowało Wielkopolskie Muzeum Niepodległości. Koncert miał się odbyć pod poznańskim Odwachem na płycie Starego Rynku, ale deszcz zmusił organizatorów do przeniesienia imprezy do Pałacu Działyńskich. Sala zapełniła się po brzegi. Śpiewano między innymi "Pieśń Żołnierza", "Konfederatkę", "Warszawiankę" i "Pieśń Strzelców".

Spotkanie poprowadził Jacek Kowalski i jego zespół Monogramista. - Po raz pierwszy obchodziliśmy Święto Konstytucji 3 Maja w taki sposób. Będziemy chcieli to kontynuować w następnych latach - mówił dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości Tomasz Łęcki.

___

Twórców Konstytucji 3 Maja uhonorowano w Gnieźnie. Najpierw w katedrze odbyła się uroczysta msza święta, a później przy pomniku Bolesława Chrobrego młodzież w historycznych strojach przypomniała atmosferę sprzed 225 lat. W uroczystym apelu pamięci wspominano też prezydencką parę i wszystkie ofiary katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem. Kompania reprezentacyjna wojsk z Powidza oddała honorową salwę.

W uroczystościach rocznicowych wzięły udział setki mieszkańców Gniezna. Przy pomniku Bolesława Chrobrego oglądali spektakl historyczny przygotowany przez uczniów z I LO. Uczestnicy mówili, że czują się radość z uchwalenia konstytucji. Mieszkańcy przychodzili z całymi rodzinami i małymi dziećmi.

Na zakończenie uroczystości z klatek umieszczonych obok pomnika Bolesława Chrobrego wypuszczono w niebo kilkadziesiąt gołębi.

__

W uroczystym nabożeństwie z okazji 225. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja, w katedrze w Kaliszu wzięli udział parlamentarzyści, władze miejskie, kombatanci i harcerze. - Dzieje Polski znaczone są pobożnością - mówił podczas Mszy za Ojczyznę biskup kaliski Edward Janiak. Nawiązał w ten sposób nie tylko do Chrztu Polski, ale także pierwszego hymnu - "Bogurodzicy". - Król Jan Kazimierz w swoich ślubach obrał Maryję jako Królową Polski. Można powiedzieć, że był to akt konstytucyjny.

Nabożeństwo za Ojczyznę poprzedziły uroczystości przed Ratuszem. Z programem artystycznym pt. "Krótka historia spisana na ławce" wystąpili uczniowie Zespołu Szkolno-Przedszkolnego Nr 3 w Kaliszu. Okolicznościowe przemówienie wygłosił prezydent miasta Grzegorz Sapiński.

Mieszkańcy Kalisza zatańczyli poloneza pod chmurką. Na starówce zabrzmiały najciekawsze polonezy w muzycznej literaturze. Taneczny korowód poprowadził Teatr Pieśni i Tańca "Patrimonium". Solistą koncertu był wybitny pianista Piotr Kosiński. To był pierwszy taki koncert w Kaliszu, którego uczestnicy zamiast siedzieć - tańczyli.

__

Patriotyczny Piknik był kulminacyjnym punktem obchodów Święta Konstytucji 3 - Maja w Lesznie. Władze miasta zaprosiły mieszkańców na plac przed Stadionem Smoczyka. Tam swoim sprzętem chwalili się przeciwlotnicy, żandarmeria wojskowa, policjanci oraz strażacy. Były też pokazy skoków spadochronowych oraz udzielania pierwszej pomocy.

Przed południem mieszkańcy Leszna oddali hołd twórcom majowej ustawy pod Pomnikiem Konstytucji 3 - Maja i Odzyskania Niepodległości.

___

Msza za ojczyznę i 3-majowa parada ulicami miasta - tak mieszkańcy Wronek uczcili 225. rocznicę Konstytucji 3 Maja. Ale w obchody święta wpisała się także parada Towarzystwa Miłośników Koni i Sportów Konnych Luzak z Pniew.

Były też skoki przez przeszkody. Dzieci mogły przejechać się bryczkami, a miłośnicy koni opowiadali o swojej pasji. W tym roku 3-majowe święto było częścią trwających od 30 kwietnia Dni Wronek. Ich ostatnim akcentem był spektakl miejscowej grupy teatralnej "Odgrywane kapsle" pod tytułem "Kolacja dla głupca".

___

225 lat temu, 3 maja 1791 roku, Sejm Czteroletni uchwalił ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 maja. Była drugą na świecie, po konstytucji Stanów Zjednoczonych, a pierwszą w Europie, spisaną konstytucją.

Dokument zmienił ustrój państwa na monarchię konstytucyjną. Regulował zasady funkcjonowania władz państwowych oraz prawa i obowiązki obywateli Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Wprowadzał trójpodział władzy na ustawodawczą (dwuizbowy parlament), wykonawczą (król) i sądowniczą oraz znosił wolną elekcję i zasadę liberum veto. Gwarantował tolerancję religijną. Zgodnie z zapisami, chłopi zostali wzięci pod ochronę państwa.

Ustawa rządowa zapowiadała także reformę sądownictwa. Próby przeprowadzenia reform zawartych w Konstytucji, zostały zniweczone już w połowie 1792 roku przez konfederację targowicką zawiązaną w porozumieniu z carycą Rosji Katarzyną II oraz wkroczenie wojsk rosyjskich do Rzeczypospolitej. Po utracie niepodległości w 1795 roku, przez 123 lata rozbiorów, konstytucja była symbolem dążeń narodu, dokumentem przypominającym o tradycjach niepodległościowych naszego państwa. Później odwoływali się do niej także twórcy konstytucji polskich w XX wieku. W 1791 roku dzień 3 maja został uznany za święto Konstytucji 3 maja.

Po odzyskaniu niepodległości w 1918, rocznicę Konstytucji 3 maja zatwierdzono jako święto narodowe uchwałą Sejmu Ustawodawczego z 29 kwietnia 1919 roku. Po drugiej wojnie światowej władze komunistyczne zastąpiły święto obchodzonym dwa dni wcześniej 1 Maja, a w 1951 roku - zdelegalizowały. Po zmianie ustroju, od kwietnia 1990 roku, święto 3 Maja jest świętem narodowym. Obchodzimy je pod nazwą Święto Narodowe Trzeciego Maja. Dzień ten jest dniem wolnym od pracy.

Maciej Kluczka/Danuta Synkiewicz/Rafał Muniak/Jacek Marciniak/Andrzej Ciborski/IAR/szym