Zapal Znicz Pamięci - opowiedz młodym

Akcja “Zapal znicz pamięci” polega na zapaleniu zniczy o godzinie 12.00 w miejscach pamięci narodowej związanych z II wojną światową oraz na przesłaniu zdjęcia na stronę internetową organizatorów (znicz@radiomekury.pl, znicz@radiopik.pl, znicz@slaska.zhp.pl). Zapalenie zniczy jest jednocześnie okazją do spotkania z nieznaną historią Polaków, mieszkających podczas II Wojny Światowej na ziemiach wcielonych do III Rzeszy. Tylko do końca 1940 roku na tym terenie, w egzekucjach publicznych i potajemnych, Niemcy zamordowali nie mniej niż 40 tysięcy osób. Równolegle następowały  wypędzenia z Wielkopolski, Pomorza i Ziemi Łódzkiej, przymusowe wcielanie do Wehrmachtu na Śląsku i Pomorzu, a terror wprowadzony przez Niemców na czwartej części terytorium przedwojennej II RP był znacznie większy niż w Generalnym Gubernatorstwie. 

Losy Polaków z ziem wcielonych nie przebiły się jednak do wyobraźni i pamięci zbiorowej. “Zapal znicz pamięci” w tym roku to wspólna akcja pięciu rozgłośni regionalnych Polskiego Radia i pionów edukacyjnych IPN. Zaangażowały się w  nią Radio Merkury Poznań, Radio PiK, Radio Katowice, Radio Gdańsk i Radio Łódź oraz Biura Edukacji Publicznej IPN w Poznaniu, Bydgoszczy, Katowicach, Łodzi i Gdańsku. Patronuje jej, jak co roku, marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak.

Symbolem losów Polaków, którzy mieszkali na Pomorzu, Śląsku, Ziemi Łódzkiej i Ciechanowskiej oraz w Wielkopolsce, jest pięć postaci, zamordowanych przez Niemców jesienią 1939 roku. Siostra Alicja - Maria Jadwiga Kotowska, sanitariuszka podczas I wojny, zakonnica i nauczycielka,  zamordowana w lasach piaśnickich; Leon Barciszewski, działacz polonijny w Niemczech, konsul RP, samorządowiec, rozstrzelany wraz z synem w Bydgoszczy, której był prezydentem; Gerard Linke, nauczyciel i harcerz z Nekli (woj wlkp.), rozstrzelany w publicznej egzekucji w podpoznańskim Kostrzynie po wskazaniu przez niemieckiego kolegę; Aleksander Margolis, łódzki lekarz i społecznik, działacz organizacji żydowskiej Bund , który nie opuścił swoich pacjentów i został zamordowany pod Łodzią; ppłk. Władysław Kiełbasa, zawodowy oficer, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, poległ podczas kampanii wrześniowej na Śląsku.

Akcja społeczna “Zapal znicz pamięci” organizowana była w Wielkopolsce trzykrotnie od 2009 roku. Uczestnicy zapalali znicze w miejscach zbiorowych egzekucji, w lasach, na rynkach miast, na cmentarzach, i przesyłali zrobione tam zdjęcia do Rozgłośni Regionalnej Polskiego Radia w  Poznaniu. Zostały one zamieszczone na stronie internetowej, na której wcześniej podana została lista tych miejsc oraz informacje o niektórych z wydarzeń tam upamiętnionych. 

Więcej na temat akcji na stronach Radia Merkury:

Już od kilku lat w naszą radiową akcję "Zapal znicz pamięci" włącza się młodzież ze szkół w Murowanej Goślinie. Na granicy gminy jest między innymi obelisk poświęcony dziewięciu mieszkańcom, zamordowanym przez hitlerowców we wrześniu i listopadzie 1939 roku, w Lesie Bolechowskim. Każdego roku, podczas naszej akcji płoną tam znicze. Podobnie będzie pewnie już za kilka dni. Nasza reporterka odwiedziła młodzież z Gimnazjum nr 1. Zapytała co wiedzą o akcji "Zapal Znicz Pamięci" i czyje groby odwiedzą w tym roku...